به نقل از «عصر ایران»

«خرابکاری» چیست؟

تاریخ انتشار: ۱۲ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۳۴۵۲۶

  عصر ایران - سابوتاژ (Sabotage) یعنی خرابکاری، اما این واژه در ادبیات سیاسی دلالت دارد بر خرابکاری‌هایی که در عرصۀ عمومی صورت می‌گیرد و عاملانش، به درست یا غلط، در پی تحقق خیر عمومی‌اند یا چنین مدعایی دارند.

  پس از انقلاب صنعتی در اروپای غربی، کارگران برای مقابله با "ماشین" و از ترس بیکار شدن، کفش‌های خود را داخل ماشین‌های جدید صنعتی می‌انداختند تا از کار بیفتند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

Sabot کفش چوبی روستاییان اروپا بود و بسیاری از کارگران چنین کفشی به پا داشتند و خرابکاری‌شان با استفاده از کفش‌هایشان، سابوتاژ نام گرفت.

  در یادداشت مارکس و معضل "مبارزۀ سیاسی" توضیح داده شد که در پانزده سال نخست قرن نوزدهم، جنبش ابزارشکنی در کارگاه‌های بریتانیا شکل گرفته بود و کارگران ماشین‌های بخار را تخریب می‌کردند برای اینکه کارشان را از دست ندهند. این اقدام هم مصداقی از خرابکاری و در ادامۀ همان سنت نوپای سابوتاژ بود.

  خرابکاری کارگران با هدف حفظ معیشت خودشان، به تدریج در جهان مدرن وسعت یافت و به حوزه‌های مشخصا سیاسی هم رسید. مثلا نلسون ماندلا در کتاب خاطراتش توضیح داده است که در ایام جوانی، اقدامات خرابکارانه انجام می‌داده برای لطمه زدن به مشروعیت و بویژه کارآمدی رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی.

  ماندلا آن اقدامات خودش و یارانش را "خرابکاری شرافتمندانه" نام نهاده بود. در خرابکاری شرافتمدانه، حفظ جان بی‌گناهان ملاحظه‌ای اساسی است. در واقع این ملاحظه، ذاتیِ کنش سیاسی "خرابکاری" است؛ چراکه خرابکاری با آدم‌کشی فرق دارد.

   در خرابکاری کارگران در اروپای قرن نوزدهم گرفته تا خرابکاری ماندلا و یارانش و نیز خرابکاری آمریکاییان مخالف جنگ ویتنام، قتل سیاسی به عنوان یک هدف تعیین نمی‌شد. اگرچه گاهی این قبیل خرابکاری‌ها به خسارت جانی هم منتهی می‌شد ولی عناصر خرابکار، پیشاپیش قصد کشتن کسی را نداشتند و معمولا هم خرابکاری‌هایشان عاری از آدم‌کشی بود و به همین دلیل آن را شرافتمندانه می‌دانستند.

  در واقع در عبارت "خرابکاری شرافتمندانه"، واژۀ شرافتمدانه حشو است و می‌توان از ذکر آن درگذشت؛ زیرا خرابکاری به معنای سابوتاژ، عملی ذاتا سیاسی است و با هدف تحقق خیر عمومی صورت می‌گیرد ولو که عامل در اشتباه باشد و عملش به زیان منافع عمومی باشد.

در شرح واژۀ نافرمانی مدنی آوردیم که:

   «مدافعان نافرمانی مدنی، از "قانون عادلانه" دفاع می‌کنند و حق اعراض از "قانون ناعادلانه" را برای شهروندان قائل‌اند. حتی بالاتر از این، برخی معتقدند دولتی که قوانین ناعادلانه وضع کرده، خودش مجرم است و رفتار ناقضان آن قانون را به غلط نافرمانی مدنی می‌خواند؛ چراکه رفتار آن‌ها معطوف به عدالت بوده و به همین دلیل قانونی است. در این استدلال، فرضی اساسی نهفته است و آن اینکه،  قانون باید عادلانه باشد و قانون ناعادلانه، فی‌نفسه قانون نیست و در نتیجه، نقض آن نیز نقض یک قانون راستین به شمار نمی‌رود. در مناظرۀ مشهور نوام چامسکی و میشل فوکو دربارۀ ماهیت انسان، چامسکی مدافع چنین نگاهی به قانون است و بر همین اساس می‌گوید از ریل خارج کردن قطاری در آمریکا، که بار آن سلاح و مهمات برای جنگ ویتنام است، فقط از نظر دولت آمریکا یک کار غیرقانونی است وگرنه این اقدام فی‌نفسه قانونی است چراکه اقدامی معطوف به تحقق عدالت است.»

  بنابراین "خرابکاری" مصداقی از "نافرمانی مدنی" است. خرابکار اگرچه از جانب حکومت وقت محاکمه و محکوم می‌شود، اما در محکمۀ تاریخ باید بتواند از کار خودش دفاع کند. اگر علاوه بر حکومت وقت، داوری تاریخی آیندگان هم دال بر ناروایی خرابکاریِ فرد خرابکار باشد، آن خرابکاری شرافتمندانه محسوب نخواهد شد.

  مثلا آتش زدن سینما رکس به عنوان یک خرابکاری غیرشرافتمندانه در تاریخ ثبت شده، ولی از ریل خارج کردن قطارهایی که بارشان اسلحه و مهمات برای ادامۀ جنگ ویتنام بود، مصداقی از خرابکاری شرافتمندانه قلمداد می‌شود.

  با این حال همیشه اما و اگرهایی نیز دربارۀ آنچه که خرابکاری شرافتمندانه محسوب شده، باقی می‌ماند. مثلا   در سال ۲۰۰۱، نلسون ماندلا نخستین فرد زنده‌ای نام گرفت که به عنوان شهروندی افتخاری کانادا برگزیده شد. دولت کانادا امیدوار بود ماندلا با تمامی آرا به عنوان شهروند افتخاری نائل شود، اما این امر به دلیل مخالفت حزب اتحاد کانادا مبنی بر اینکه ماندلا سابقاً یک «کمونیست و تروریست» بوده حاصل نشد.

  به هر حال، چنانکه گفتیم، "خرابکاری" ذاتا متفاوت از "قتل و کشتار" است و منطقا نباید آلودۀ چنین اموری شود. به همین دلیل کوبیدن هواپیماهای مسافربری به برج‌های دوقلوی نیویورک، که به مرگ 3000 نفر منتهی شد، مصداق تروریسم و کشتار بود نه خرابکاری.  

منبع: عصر ایران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۳۴۵۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هوش مصنوعی گرایش سیاسی افراد را از چهره‌شان می‌خواند

ایتنا - مطالعه‌ای جدید می‌گوید توانایی این الگوریتم در حدس زدن دقیق درباره دیدگاه‌های سیاسی فرد مشابه این است که چگونه مصاحبه‌های شغلی می‌توانند موفقیت در شغل را پیش‌بینی کنند یا مصرف الکل می‌تواند خشونت را تحریک کند.
پس از آنکه نتایج یک پژوهش نشان داد هوش مصنوعی می‌تواند گرایش سیاسی افراد را از روی چهره‌های بدون حالت و بی‌احساس پیش‌بینی کند، محققان هشدار داد‌‌ند که فناوری‌های تشخیص چهره از آنچه قبلا به نظر می‌رسید، «تهدیدآمیزتر» شده‌‌ و برای حریم خصوصی چالش جدی به وجود آورده‌اند.  

مطالعه‌ای جدید که در مجله «روانشناس آمریکایی» (American Psychologist) منتشر شد، می‌گوید توانایی این الگوریتم در حدس زدن دقیق درباره دیدگاه‌های سیاسی فرد مشابه این است که چگونه مصاحبه‌های شغلی می‌توانند موفقیت در شغل را پیش‌بینی کنند یا مصرف الکل می‌تواند خشونت را تحریک کند.

به گفته مایکل کوزینسکی، نویسنده ارشد این پژوهش، ۵۹۴ شرکت‌کننده قبل از آنکه هوش مصنوعی آنها را چهره‌نگاری (استخراج اطلاعات مخصوص و منحصربه‌فرد یک چهره مانند اندازه و شکل چشم، بینی، لب) کند، پرسشنامه‌‌ای درباره گرایش سیاسی خود پر کردند. سپس داده‌های چهره‌نگاری را با پاسخ‌ پرسشنامه‌های جهت‌گیری سیاسی مقایسه کردند تا با استفاده از اطلاعاتی که از چهره‌ها به دست آورده بود، جهت‌گیری سیاسی هر شخص را پیش‌بینی کند.

کوزینسکی می‌گوید: «فکر می‌کنم مردم متوجه نیستند با انتشار یک تصویر ساده، در واقع چقدر خود و اطلاعات شخصی‌شان را برای دیگران فاش می‌کنند.»

او افزود: «ما می‌دانیم که گرایش جنسی، سیاسی و تفکرات مذهبی افراد باید محفوظ بماند. این موضوع در گذشته متفاوت بود. در گذشته شما می‌توانستید به حساب کاربری فیس‌بوک افراد وارد شوید و به عنوان مثال گرایش‌های سیاسی، آنچه را که پسند می‌کنند (لایک می‌زنند) و صفحاتی را که دنبال کرده‌اند، ببینید. اما فیس‌بوک سال‌ها پیش آن را بست زیرا برای سیاست‌گذاران، فیس‌بوک و روزنامه‌نگاران واضح و مبرهن بود که این موضوع پذیرفتنی نیست و بسیار خطرناک است.»

کوسینسکی افزود: «در حال حاضر نیز هر کس می‌تواند به فیس‌بوک برود و عکس هر فردی را ببیند، حتی اگر آن فرد را هیچ‌وقت ملاقات نکرده و او اجازه دسترسی به عکسش را نداده باشد. این مطالعه نشان می‌دهد اطلاعاتی که در تصویر افراد وجود دارد، ممکن است مشابه افشای جهت‌گیری سیاسی آن‌ها باشد.»

محققان می‌گویند که تصاویر افراد شرکت‌کننده در این پژوهش را در شرایطی بسیار مشخص و کنترل‌شده جمع‌آوری کردند. به این ترتیب که این افراد همگی تی‌شرت‌های مشکی‌ پوشیده و زیور‌آلاتشان را در آورده‌ بودند و در صورت نیاز ریششان را هم اصلاح کرده بودند. همچنین با دستمال مرطوب آرایش صورتشان را پاک کرده و موهایشان را با کش مو، گیره یا تل سر به عقب کشیده بودند تا اطراف صورت پخش نشوند. سپس چهره‌ها را از طریق الگوریتم چهره وی‌جی‌جی فیس۲ (VGGFace2) بررسی کردند.

محققان هشدار می‌دهند که فناوری‌های نظارت بیومتریکی، به ویژه فناوری‌های تشخیص چهره، تهدیدی جدی‌تر از گذشته برای حریم شخصی افرادند. پژوهش‌های پیش‌تر نیز نشان داده بودند که تصاویر طبیعی چهره می‌تواند اطلاعات مهمی را درباره جهت‌گیری سیاسی و ویژگی‌های شخصی دیگر انتقال دهند اما مطمئن نبودیم که این پیش‌بینی‌ها به دلیل نحوه ارائه شخص و ویژگی‌های ثابت چهره (خنثی) فعال شده‌اند یا هر دو این عوامل. محققان می‌گویند، نتایج ما نشان می‌دهند که ویژگی‌های ثابت چهره در انتقال این سیگنال‌ها نقش مهمی دارند و افراد روی اطلاعات شخصی و حریم خصوصی خود کمترین کنترل را دارند، زیرا این اطلاعات بدون اجازه و کنترل شخص به دستگاه‌های نظارتی می‌رسد.

به گفته کوزینسکی، این الگوریتم‌ها را می‌توان بسیار سریع و ارزان برای میلیون‌ها نفر اعمال کرد. به عقیده او این مطالعه بیشتر یک هشدار درباره فناوری‌هایی است که در گوشی‌ها وجود دارد و به طور گسترده در همه‌جا استفاده می‌شود.